Objawy chorób wenerycznych. Co trzeba wiedzieć o infekcjach przenoszonych drogą płciową.
Objawy chorób wenerycznych mogą być charakterystyczne dla danej infekcji lub przypominać inne, zwyczajne objawy różnych infekcji. Pojęcie choroby weneryczne czy infekcje przenoszone drogą płciową (STI – sexually transmitted infections) odnosi się do sytuacji, kiedy podczas stosunków seksualnych dochodzi do zakażenia (wirusowego lub bakteryjnego). Do zakażeń dochodzi podczas stosunków waginalnych, analnych i oralnych jeśli partnerzy nie używają środków zabezpieczających (np. prezerwatyw), a jedno z nich jest nosicielem choroby.
W zależności od rodzaju choroby, do infekcji może także dochodzić przez krew, współdzielone igły i pokarm zakażonej matki.
Objawy chorób wenerycznych u mężczyzn
Niektóre infekcje nie wywołują objawów lub objawy są niedostrzegalne. W niektórych przypadkach objawy są widoczne, odczuwalne i jednoznaczne. U mężczyzn, do głównych objawów chorób wenerycznych należą:
- ból, ucisk, uczucie dyskomfortu podczas stosunku seksualnego lub oddawania moczu
- owrzodzenia, wysypka, guzki na lub w okolicach członka, jąder, odbytu, pośladków, ust
- nietypowa wydzielina lub krwawienie z członka
- ból, opuchnięcie jąder.
Objawy chorób wenerycznych u kobiet
W wielu przypadkach, choroby weneryczne u kobiet pozostają słabo objawowe lub ukryte. Do najbardziej widocznych objawów należą:
- ból, ucisk, uczucie dyskomfortu podczas stosunku seksualnego lub oddawania moczu
- owrzodzenia, wysypka, guzki na lub w okolicach pochwy, odbytu, pośladków, ust
- nietypowa wydzielina lub krwawienie z pochwy
- nietypowe swędzenie w okolicach waginy
Najbardziej rozpowszechnione choroby weneryczne.
Chlamydia (chlamydioza)
Chlamydia jest chorobą wywołaną przez bakterie. Wiele osób zakażonych nie wykazuje symptomów choroby. Jeśli objawy następują to często należą do nich:
- ból, ucisk, uczucie dyskomfortu podczas stosunku seksualnego lub oddawania moczu
- zielonkawe lub zażółcone upławy z członka lub pochwy
- bóle w dolnej części brzucha.
Nieleczone zakażenie może spowodować:
- zapalenie cewki moczowej, prostaty, jąder
- zapalenie narządów miednicy
- bezpłodność.
Jeśli kobieta będąc w ciąży jest chora na chlamydię i nie leczy jej to podczas porodu może zakazić dziecko. Może to prowadzić u noworodka do:
- zapalenie płuc
- infekcje oczu
- ślepotę
Do zdiagnozowania chlamydii używa się testów opartych na wymazie. Najlepiej wykonać test PCR charakteryzujący się wyższą dokładnością diagnostyki. Leczenie chlamydii oparte jest na użyciu antybiotyków.
HPV (human papillovirus – wirus brodawczaka)
Zakażenie HPV następuje w wyniku kontaktu skóry ze skórą lub/i przez kontakt seksualny z nosicielem wirusa brodawczaka. HPV . Istnieje wiele szczepów wirusa – mniej lub bardziej niebezpicznych. Najbardziej rozpowszechnionym objawem jest wystąpienie brodawek ustach, gardle i na lub wkolicach narządów płciowych.
Niektóre szczepy wirusa brodawczaka mogą prowadzić do rozwoju chorób nowtworowych, w tym między innymi:
- nowotwory jamy ustnej
- rak szyjki macicy
- nowotwory okolic pochwy
- rak odbytu
- rak członka
Większość przypadków zakażeniem wirusem HPV nie powoduje nowotworów. Szczególnie niebezpieczne i kancerogenne są szczepy HPV 16 i HPV 18. Tylko te dwa szczepy odpowiadają za ponad połowę wszystkich przypadków raka szyjki macicy.
Na dziś nie ma metody leczenia zakażenia HPV. W większości przypadków infekcja ustępuje samoistnie. Możesz się chronić przeciw zakażeniu HPV stosując profilaktykę, w tym wysoce efektywne szczepienia chroniące przede wszystkim przed zachorowaniami na nowotwory.
Jeśli zakazisz się wirusem HPV bezwzględnie wykonaj właściwe testy, które pozwolą lekarzowi oszacować ryzyko i zapobiec ewentualnym komplikacjom.
Kiła (syfilis)
Kiłę powodują bakterie, Jest to jedna z najpowszechniejszych chorób wenerycznych. Grupą zwiększonego ryzyka są geje, biseksualiści i inni mężczyźni uprawiający seks z mężczyznami.
W pierwszej fazie, infekcja często przebiega bezobjawowo. Najczęstszym objawem jest pojawienie się niewielkiej, bezbolesnej ranki w miejscu, gdzie bakteria przeniknęła do organizmu. Może się ona rozwinąć na członku, w ustach, gardle, okolicach pochwy, odbytu. Ze względu na umiejscowienie, brak bólu i niewielkie rozmiary, objaw ten często umyka obserwacji.
W drugiej fazie częściej dochodzi do nasilenia objawów, jednak przypominają one inne infekcje, np.:
- wysypka (często na wewnętrznej stronie dłoni i na stopach)
- uporczywe zmęczenie
- gorączka
- bóle głowy i bóle stawów
- utrata wagi
- utrata włosów.
Nieleczona kiła prowadzi do poważnych komplikacji. Należą do nich:
- utrata wzroku
- utrata słuchu
- utrata pamięci i rozwój chorób psychicznych
- zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego
- śmierć.
Jeśli jesteś osobą aktywną seksualnie pamiętaj, że kiła przenosi się przez seks waginalny, analny, a także co szczególnie ważne przez seks oralny. Regularnie, co najmniej raz na sześć miesięcy wykonaj test na obecność kiły, a jeśli zauważysz u siebie objaw pierwotny natychmiast zgłoś się do lekarza. Leczenie syfilisu jest dość proste, zazwyczaj stosuje w nim leczenie zastrzykiem z penicyliną. Im szybciej wyleczysz syfilis, tym mniej szkód, zakażenie wywoła w Twoim organizmie.
HIV
HIV uszkadza układ odpornościowy i zwiększa ryzyko zarażenia się innymi wirusami lub bakteriami oraz niektórymi nowotworami. Nieleczone zakażenie wirusem HIV prowadzić do 3 stadium HIV, znanego jako AIDS. Ale przy dzisiejszym leczeniu wielu ludzi żyjących z HIV nigdy nie zachoruje na AIDS. Najważniejsze przy zakażeniu wirusem HIV to wykonanie testu i jak najwcześniejsze rozpoczęcie leczenia antyretrowirusowego.
Zakażenie wirusem HIV na początkowym etapie może przebiegać bezobjawowo. W pierwszym stadium kilka dni o zakażenia mogą jednak wystąpić ostre objawy przypominające silną grypę:
- wysoka gorączka
- dreszcze
- bóle mięśni i stawów
- powiększone węzły chłonne
- podrażnienie gardła
- bóle głowy
- nudności
- wysypka.
Początkowe symptomy ustępują zazwyczaj po dwóch do czterech tygodniach i zakażenie przechodzi w fazę utajoną, zazwyczaj nie dającą o sobie znać przez wiele lat. W tym okresie z różnym natężeniem mogą występować:
- problemy żoładkowe
- nudności
- stany podgorączkowe i gorączkowe
- nasilające się zmęczenie
- powolna utrata wagi i osłabienie organizmu.
Na dzień dzisiejszy nie wynaleziono lekarstwa pozwalającego wyleczyć HIV. Jednak leczenie HIV jest możliwe. Terapia antywirusowa polega na zatrzymaniu namnażania się wirusa i obniżenia jego poziomu w organizmie. Wczesne rozpoczęcie leczenia HIV pozwala osobom zakażonym na normalne życie, porównywalne długością z osobami zdrowymi.
Efektywne leczenie HIV polega przede wszystkim na obniżeniu ilości wirusa do poziomu niewykrywalnego (poniżej 50 kopii w mililitrze sześciennym krwi). Po osiągnięciu tego etapu osoba zakażona HIV nie może zakazić soich partnerów seksualnych.
Regularne testowanie na obecność wirusa HIV to podstawa. Każda seksualnie aktywna osoba, powinna wykonać co najmniej raz w roku test na HIV. Każda aktywna seksualnie osoba która nie używa lub nie zawsze używa profilaktyki – prezerwatywa, PrEP – powinna wykonać test na obecność wirusa HIV co najmniej raz na pół roku.
Krajowe Centrum AIDS prowadzi wykaz punktów gdzie możesz bezpłatnie i anonimowo wykonać test na HIV. Testy na HIV dostępne są też w placówkach komercyjnych jak Luxmed czy Medicover a także sieci laboratoriów ALAB. Nie martw się o wynik – najważniejsze to wiedzieć czy jest się zakażonym, bo tylko to pozwala wdrożyć leczenie. Leczenie jest bezpłatne i zapobiega nieuchronnej śmierci z powodu AIDS.
Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C (HCV)
Zakażenie wirusem HCV to ciężka infekcja prowadząca do poważnego uszkodzenia wątroby. Wirus HCV powodujący żółtaczkę typu C przenosi przez krew. Ze względu na niektóre praktyki seksualne, zakażenie HCV może się przenosić drogą płciową. W 8 na 10 przypadków zakażenie nie wywołuje początkowych objawów. Jeśli objawy się pojawią, są to zazwyczaj:
- gorączka
- ciemny mocz
- utrata apetytu
- bóle brzucha
- bóle stawów
- zażółcenie skóry i białek oczu
Nieleczone zakażenie HCV prowadzi do chronicznego zapalenia wątroby i jest najczęstszą przyczyną występowania raka wątroby.
Rzeżączka (Gonorrhea)
Rzeżączka to jedna z najbardziej rozpowszechnionych infekcji bakteryjnych przenoszonych drogą płciową. Wiele osób zakażonych, nie ma objawów. Jeśli symptomy zakażenia wystąpią, zazwyczaj należą do nich:
- białą, żółtawa, beżowa lub zielonkawa wydzielina z członka lub pochwy
- ból, ucisk, uczucie dyskomfortu podczas stosunku seksualnego lub oddawania moczu
- swędzenie w okolicach genitaliów
- ból gardła
Nieleczona rzeżączka może prowadzić do poważnych komplikacji, do których należą między innymi:
- zapalenie cewki moczowej, prostaty, jąder
- zapalenie narządów miednicy
- bezpłodność
Leczenie rzeżączki jest stosunkowo proste i zazwyczaj wystarcza dawka antybiotyków aby pozbyć się infekcji. W ostatnich latach, na świecie pojawiają się jednak szczepy bakterii oporne na popularne antybiotyki.
Wszy łonowe
To małe pasożyty, które żyją na włosach łonowych i żywią się ludzką krwią. Typowe objawy wszawicy łonowej obejmują:
- swędzenie wokół genitaliów lub odbytu
- małe, różowe lub czerwone guzki wokół genitaliów lub odbytu
- niska gorączka, brak energii, drażliwość
Możesz również zobaczyć wszy wokół korzeni włosów łonowych.
Nieleczone wszy łonowe mogą przenosić się na inne osoby poprzez kontakt ze skórą lub wspólną odzież, pościel lub ręczniki. Podrażnienia wywołane drapaniem ze względu na uciążliwe swędzenie, miejsca ugryzienia mogą również zostać zainfekowane innym bakteriami lub wirusami. Wszy łonowe najlepiej leczyć natychmiast. Jeśli masz wszy łonowe, możesz użyć dostępnych bez recepty leków, zgolenia włosów łonowych i pincety, aby usunąć je z ciała. Ważne jest również, aby wyczyścić ubrania, pościel, ręczniki.
Opryszczka (Herpes)
Opryszczkę powodują szczepy wirusa HSV – HSV-1 i HSV-2. Opryszczkę narządów płciowych powoduje wirus HSV-2. Jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży gdyż bezpośrednio stanowi zagrożenie dla życia płodu.
HSV-1 powoduje przede wszystkim opryszczkę jamy ustnej, Jednak HSV-1 może również zostać przeniesiony z ust jednej osoby na genitalia innej osoby podczas seksu oralnego. W takim przypadku HSV-1 może powodować opryszczkę narządów płciowych. HSV-2 powoduje głównie opryszczkę narządów płciowych.
Najczęstszym objawem opryszczki są pęcherze. W przypadku opryszczki narządów płciowych rany te rozwijają się na genitaliach lub wokół nich. W przypadku opryszczki jamy ustnej rozwijają się na ustach lub wokół nich.
Opryszczka zwykle zasklepia się i goi w ciągu kilku tygodni. Pierwsze zakażenie jest zwykle najbardziej bolesne. Z czasem objawy stają się zwykle mniej bolesne i częstsze.
Nie ma jeszcze lekarstwa na opryszczkę. Ale dostępne są leki, które pomagają kontrolować zakażenie i łagodzić ból wywołany pękającymi pęcherzami. Te same leki mogą również zmniejszyć ryzyko przeniesienia opryszczki na partnera seksualnego. Leczenie i bezpieczne praktyki seksualne mogą pomóc Ci ułatwić życie z zakażeniem HSV i chronić innych przed wirusem.
Zapobieganie chorobom przenoszonym drogą płciową
Unikanie kontaktów seksualnych jest jedynym niezawodnym sposobem uniknięcia chorób przenoszonych drogą płciową. Ale jeśli uprawiasz seks waginalny, analny lub oralny, istnieją sposoby, aby uczynić go bezpieczniejszym. Prawidłowo stosowane prezerwatywy zapewniają skuteczną ochronę przed wieloma chorobami przenoszonymi drogą płciową. Aby zapewnić optymalną ochronę, należy używać prezerwatyw podczas seksu waginalnego, analnego i oralnego.
Prezerwatywy są ogólnie skuteczne w zapobieganiu chorobom przenoszonym drogą płciową, które rozprzestrzeniają się przez płyny, takie jak nasienie lub krew. Ale nie mogą w pełni chronić przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, które przenoszą się ze skóry na skórę.
Regularne badania przesiewowe w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową to dobry pomysł dla każdego, kto jest aktywny seksualnie. Jest to szczególnie ważne dla osób, które mają nowego partnera lub wielu partnerów. Wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc powstrzymać rozprzestrzenianie się infekcji.
Przed uprawianiem seksu z nowym partnerem przebadajcie się razem pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową. Ponieważ choroby weneryczne często nie mają żadnych objawów, testowanie jest jedynym sposobem aby upewnić się co stanu zdrowia. Nie wstydź się rozmawiać – od tego zależy Twoje zdrowie i życie.
Podczas omawiania wyników testów na choroby przenoszone drogą płciową ważne jest, aby zapytać partnera, na co go przebadano. Wiele osób zakłada, że ich lekarze w ramach regularnej opieki przebadali je pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową, ale nie zawsze jest to prawdą. Musisz poprosić lekarza o określone testy.
Jeśli Twój partner uzyska pozytywny wynik testu na chorobę przenoszoną drogą płciową, ważne jest, aby przestrzegał planu leczenia zalecanego przez lekarza. Możesz również zapytać lekarza o strategie ochrony przed zarażeniem się chorobą przenoszoną drogą płciową od partnera. Na przykład, jeśli Twój partner jest nosicielem wirusa HIV, lekarz prawdopodobnie zachęci Cię do podjęcia profilaktyki przedekspozycyjnej (PrEP).
Jeśli kwalifikujesz się, ty i twój partner powinniście również rozważyć zaszczepienie się na HPV i wirusowe zapalenie wątroby typu B.
Postępując zgodnie z tymi i innymi strategiami, możesz zmniejszyć swoje szanse na zachorowanie na choroby przenoszone drogą płciową i przekazanie ich innym. Bezpieczny seks – dowiedz się więcej o znaczeniu bezpiecznego seksu i profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową.
Życie z chorobami przenoszonymi drogą płciową
Jeśli wynik testu na chorobę przenoszoną drogą płciową jest pozytywny, ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie. Jeśli masz jedną chorobę przenoszoną drogą płciową, często może to zwiększyć twoje szanse na zarażenie się innym. Niektóre choroby przenoszone drogą płciową mogą również prowadzić do poważnych konsekwencji, jeśli nie są leczone. W niektórych przypadkach nieleczone choroby weneryczne są śmiertelne.
Większość chorób przenoszonych drogą płciową można leczyć. W niektórych przypadkach można je całkowicie wyleczyć. W innych przypadkach wczesne i skuteczne leczenie może pomóc złagodzić objawy, zmniejszyć ryzyko powikłań i chronić partnerów seksualnych.
Oprócz przyjmowania przepisanych leków na choroby przenoszone drogą płciową, lekarz może zalecić dostosowanie nawyków seksualnych, aby chronić siebie i innych. Na przykład prawdopodobnie doradzą Ci całkowite unikanie seksu, dopóki infekcja nie zostanie skutecznie wyleczona. Gdy wrócisz do seksu, prawdopodobnie zachęcą Cię do używania prezerwatyw i innych form ochrony.
Dowiedz się więcej o chorobach wenerycznych, metodach leczenia, gdzie zrobić testy na stronie Państwowego Zakładu Higieny.